ኣብ እትሓሙሉ እዋን፡ ሓገዝ ሕተቱ

እቶም ኮቪድ-19 ዘለዎም መብዛሕቶም ሰባት፡ ቀሊል ሕማም ይስምዖም፣ ኣብ ገዛ ኮይኖም ድማ ካብ ሕማሞም ክሓውዩ ይኽእሉ እዮም። ምኽሪ ንምርካብ፡ ናብ ዝከታተለኩም ዶክተር ወይ ቤት ጽሕፈት ህዝባዊ ጥዕና ክትድውሉ ይግባእ። ሕቶታት ክሓትኹምን እትገብርዎ ነገራት ክሕብርኹምን እዮም። ኣብ እትቕመጥሉ ክፍለ-ሃገር ብዛዕባ ዝርከብ ክፍሊ ጥዕና ሓበሬታ ንኽትረኽቡ ኣብ መርበብ-ሓበሬታ ማእከል ምቚጽጻር ሕማማት ኣቲኹም ርኣዩ።

ኣብ ገዛ ኴንኩም ንገዛእ-ርእስኹም ብኸመይ ከምእትከናኸኑ ዝምልከት ካብ ማእከል ምቊጽጻር ሕማማት እተረኽበ ሓጺር-ምኽርታት ስዒቡ ኣሎ፥

• ካብ ስራሕ፡ ቤት ትምህርቲ ብምዕራፍ ከምኡውን ካብ ካልእ ህዝባዊ ቦታታት ብምርሓቕ ኣብ ገዛ ኲኑ።
• ንዘለኩም ምልክታት ሕማም ተኸታተሉ፣ እናኸፍኣኩም እንተኸይዱ ድማ ናብ ዝከታተለኩም ወሃቢ ክንክን ጥዕና ደውሉ።
• ዕረፍቲ ውሰዱን ብዝሒ ማይ ስተዩን።
• ኣብ መዓልቲ ቆጸራ ክንክን ጥዕና ተሌፎን ብምድዋል፡ ኮቪድ-19 ክህልወኒ ይኽእል’ዩ ብምባል ኣቐዲምኩም ሓብሩ።
• ኣብ እትስዕልሉን እትህንጥስሉን እዋን ኣፍኩም ሸፍኑ።
• ንኣእዳውኩም ብሳሙናን ማይን ብቐጻሊ ሕጸቡ።
• ካልኦት ኣባላት ስድራቤት በቲ ሕማም ንኸይትሓዙ፡ ኣብ እተፈልየ ክፍሊ ተቐመጡ።
• ከም ብያትታት፡ ሽጐማንን ኣንሶላን ዝኣመሰለ ውልቃዊ ነገራት ኣብ ስድራኹም ምስ ዝርከቡ ካልኦት ሰባት ብሓባር ብምዃን ኣይትጠቐሙ።
• ከም ባንኮ፡ መሸፈኒ ጣውላን ለዓት ማዕጾን ንዝኣመሰሉ ብዙሕ ግዜ ዝትንከፍ ኲሉ ዝባን-ባይታ ከምዝጸሪ ግበሩ።

ነዚ ሓጺር-ምኽርታት’ዚ፡ ብዓረብኛ፡ ቻይንኛ፡ እንግሊዝኛ፡ ኮርያኛ፡ ስጳንኛ ከምኡውን ቬትናምኛ ርኸቡ።

ንስኹም ወይ ደቅኹም፡ ኮቪድ-19 ዘይኮነ ሕማም ምስእትሓሙ፡ ከምቲ ኣብ ንቡር ግዜ እትገብርዎ ኽትገብሩ ይግባእ። ኽትገብርዎ ዘለኩም ዘይትፈልጡ እንተዄንኩም፡ ናብ ዶክተር ወይ ማእከል ጥዕና ቅድሚ ምዃድኩም፡ ናብ ዝከታተለኩም ክፍሊ ህዝባዊ ጥዕና ደውሉ።

ዘለኩም ረስኒ ኣዝዩ ልዑል እንተኾይኑ ወይ ናይ ምስትንፋስ ጸገም ምስዝህልወኩም፡ ሓገዝ ክትረኽቡ ይግባእ። ሕብሪ ገጽኩም ወይ ከንፈርኩም ሰማያዊ ምስዝቕየር፡ ሓገዝ ሕተቱ። ድንግርግር ምስዝብለኩም ወይ ትኽስክስ እንተልኩም፡ ሓገዝ ሕተቱ። ናብ ሕክምና ቅድሚ ምኻድኩም፡ ናብ 911 ወይ ዝከታተለኩም ዶክተር ወይ ክፍሊ ህጹጽ ረዲኤት ሆስፒታል ደውሉ። ኮቪድ-19 ክህልወኩም ከምዝኽእል ሓብርዎም። ሕቶታት ክሓትኹምን እትገብርዎ ነገራት ክሕብርኹምን እዮም።

• ግለላ፥ ኣብ ዝሓመምክሙሉ ግዜ፡ ንኻልኦት ሰባት ንኸይትለኽፉ ኢልኩም ካብቶም ሰባት ተፈሊኹም ኽትቕመጡ ከለኹም ማለት እዩ። ኣብ ገዛ ኴንኩም ርእሰ-ግለላ ኽትገብሩ ትኽእሉ፣ ኣብ ሆስፒታል’ውን ኽትግለሉ ትኽእሉ ኢኹም። ኣብ ሆስፒታል ኣብ እትግለልሉ እዋን፡ በጻሕቲ ንኽበጽሕኹም ኣይፍቀደልኩምን እዩ።
• ውሸባ፥ ኣብ ዝሓመምክሙሉ እዋን ንእተወሰነ ንውሓት ግዜ ካብ ካልኦት ሰባት ርሒቕኩም ኣብ ሓደ ቦታ ክትጸንሑ ከለኹም ማለት እዩ። እዚ፡ ንበይንኹም ወይ ብሓባር ምስ ስድራቤትኩም ኽግበር ይከኣል። እቲ ንኮቪድ-19 ተባሂሉ ዝግበር ውሸባ፡ መብዛሕቱ ግዜ ን2 ሳምንታት ዝጸንሕ እዩ።
• ኣብ ዝሓመምክሙሉ እዋን ወይ ናብቲ ቫይረስ ኣብ እተቓላዕክሙሉ እዋን፡ ናብ ዝከታተለኩም ክፍሊ ጥዕና ደውሉ። ንገዛእ-ርእስኹም ኽትግልሉ ወይ ክትውሽቡ ዘድልየኩም እንተኾይኑ ድማ ክሕብረኩም እዩ።

• ምስ ዝከታተለኩም ዶክተር ንኽትዘራረቡ፡ ስም ዶክተርኩም መን ምዃኑ ፍለጥዎ።
• ብዛዕባ ቅድሚ ሕጂ ዝሓመምክሙዎ ሕማማት፣ እትወስድዎ መድሃኒታትን ንጥዕናኹም ክጸሉ ዝኽእል ዝኾነ ነገርን ብዝምልከት ንሰራሕተኛታት ሆስፒታል ሓቀኛ ሓበሬታ ሃቡ። ብዛዕባኹም ኲሉ ነገር ምስዝፈልጡ፡ ንዓኹም ድማ ብዝበለጸ ክሕግዝኹም ይኽእሉ።
• ዘይተረድኣኩም ነገር ምስዝህሉ ድማ ብዝያዳ ኣብሪሆም ንኽገልጽልኩም ሕተትዎም።
• ኣብ ሆስፒታል፡ ኣስተርጓሚ ንኽቕረበልኩም ንኽትሓቱ መሰል ኣለኩም። ኣስተርጓሚ ምስዘይርከብ፡ እሞ ኸኣ ናይ ቛንቋ ጸገም ምስዝህሉ፡ ኣብ ተሌፎኖም ንGoogle Translate ወይ Tarjimlyንኽጥቀሙ ንሰራሕተኛታት ሆስፒታል ሕተቱ።
• ሰራሕተኛታት ሕክምና ብስራሕ ኣዝዮም ጽሙዳት ኣብ ዝኾንሉ እዋን፡ እሞ ኸኣ ንስኹም ብዝኾነ ጉዳይ ኣብ ጭንቀት ምስትህልዉ፡ ምስ ጠበቓ ሕሙማት ንኽትራኸቡ ሕተቱ። ጠበቓ፡ ኣብ ክንዳኹም ኮይኑ ዝዛረብ ሰብ እዩ።
• ምስ ጠበቓ ክትዘራረቡ ዘይትኽእሉ እንተዄንኩም፡ ንኣባል ስድራቤትኩም ወይ ናይ ውልቂ ተጸዋዒኹም እዋናዊ ሓበሬታ ንኽውሃቦም ንሆስፒታል ሕተቱ።
• ስንክልና ስለዘለኩም ምስ ሰባት ርክብ ኣብ ምግባር ሓገዝ የድልየኩም ድዩ፧ ብዛዕባ መሰላትኩም ዝምልከት ሓበሬታን ናብ ሆስፒታል እትወስድዎ ቅጥዕን፡ ብእንግሊዝኛ ከምኡውን ብስጳንኛ ኣንብብዎን ኣውርድዎን (ዳውንሎድ ግበርዎን)።