Ki sa ki se chòk kilti?
Chòk kilti li santi l alèz lè w ekspoze a yon nouvo kilti oswa yon nouvo kote. Yo rele sa tou "ajisteman kiltirèl" pou mete aksan sou ke abitye ak yon nouvo kilti se yon pwosesis kontinyèl epi li pran tan.
(https://www.youtube.com/watch?v=l9_yFH2gF6M)
Ki etap yo nan chòk kilti?
1. Faz lin de myèl la
Lè w rive premye nan Etazini, ou ka santi w kontan ak eksite. Ou ka gen anpil objektif ak atant pou sa ki pral rive nan nouvo lavi ou. Ou gendwa t ap tann pou w vin nan Etazini depi lontan epi w tande bèl bagay. Ou ta ka panse ou pral byen vit jwenn yon bon travay, gen yon bèl kay, epi aprann Anglè. Ou ka nève oswa santi w estrès, men ou gade pou pi devan pou eksplore tout nouvo opòtinite ak eksperyans kap vini yo.
2. Faz nan chòk kilti
Apre kèk tan, ou ka kòmanse santi fristre, tris, oswa manke peyi ou. Ou ka santi w akable pa diferans nan lang, koutim, ak travay chak jou. Li komen pou santi poukont ou oswa enkyete. Ou ka kòmanse santi bagay negatif sou kilti Ameriken oswa manke lakay ou menm plis. Si ou pa pale Anglè, faz chòk kilti a ka pran plis tan.
3. Faz ajisteman an
Kòm tan ap pase, ou ka pase faz nan chòk kilti epi kòmanse ajiste nan lavi nan Etazini. Ou ka konprann reyalite ki jan lavi pral ye nan yon nouvo peyi. Ou ta ka pran yon travay, kòmanse aprann Anglè, epi kòmanse gen yon woutin. Travay ou jwenn pa ta dwe youn nan ou te espere pou men ou santi ou pi an sekirite. Bagay yo kòmanse santi yo pi jere.
Yon defi komen pandan peryòd tan sa a se ke pitit ou yo ka ajiste nan lavi nan Etazini pi vit pase w. Sa a trè komen, men ou ka pataje tradisyon ak istwa pou ede pitit ou yo rete konekte ak kilti lakay ou.
4. Faz entegrasyon an
Sa a se faz final ajisteman kiltirèl la. Pandan tan sa a, Etazini pral kòmanse santi tankou lakay ou. Ou ka kòmanse santi tankou ou fè pati isit la. Ou ka melanje pati nan kilti peyi w ak kilti Ameriken, apresye bagay ki soti nan tou de.
Ou ka fasilman navige lavi chak jou ou nan peyi Etazini. Ou genlè gen kèk zanmi nan kominote w ak kèk zanmi ki se imigran oswa refijye tou. Sa a se yon bon moman pou konsidere nouvo opòtinite, tankou jwenn yon GED oswa vin yon sitwayen ameriken.
Jwenn sipò
Fè fas ak chòk kilti ka difisil, men li se yon pati nòmal nan deplase nan yon nouvo peyi. Sa ap pran tan pou w adapte w ak nouvo kominote w la. Men kèk fason pou ede w santi w plis lakay ou.
- Pran swen tèt ou. Asire w ou jwenn ase dòmi, fè egzèsis regilyèman, epi manje manje ki an sante.
- Pale ak yon moun ou fè konfyans. Yon zanmi, yon kòlèg, oswa yon vwazen ka koute epi ofri sipò.
- Pran tan pou eksplore vil ou a. Vizite espas piblik pou aprann sou kilti ak istwa nouvo kay ou a.
- Patisipe nan kominote w la. Antre nan gwoup oswa klib lokal yo pou rankontre nouvo moun epi aprann sou nouvo kilti a.
- Konekte ak lòt imigran yo. Antre nan gwoup lang Anglè ak kiltirèl pou rankontre lòt imigran.
- Rete konekte ak kilti ou. Pratike ak pataje aktivite ki fè w sonje lakay ou.
- Jwenn èd sante mantal. Si w gen pwoblèm grav pou ajiste, pale ak yon doktè oswa yon travayè sante mantal.

Ou pa poukont ou. Aprann sou sante mantal ak kijan pou jwenn èd. Jwenn sèvis ak sipò pou imigran yo.
Objektif nou se pou ofri enfòmasyon ki fasil pou konprann e ki ajou regilyèman. Enfòmasyon sa a se pa konsèy legal.