Những luật quan trọng ở Hoa Kỳ
bạn nên biết

Luật pháp ở mỗi quốc gia là khác nhau. Bạn cần biết luật ở Hoa Kỳ để bảo đảm bạn không phạm pháp và gặp rắc rối.

Dân quyền

Tất cả mọi người có quyền hưởng sự đối xử và cơ hội bình đẳng. Điều này bao gồm trong môi trường làm việc, học tập và đi khám bác sĩ. Luật pháp liên bang cấm sự phân biệt đối xử. Bạn không được đối xử bất công với người khác bởi vì:

• Độ tuổi
• Khuyết tật 
• Nguồn gốc quốc gia 
• Chủng tộc và màu da 
• Tôn giáo hoặc tín ngưỡng
• Bản dạng giới và khuynh hướng tình dục

Tìm hiểu thêm về dân quyền và những điều cần làm khi quyền lợi của bạn bị xâm phạm.

Tội phạm nghiêm trọng

Tội phạm nghiêm trọng ở Hoa Kỳ phải chịu sự trừng phạt của pháp luật bao gồm:

• Giết người hoặc tước đoạt mạng sống của người khác
• Đe dọa, hành hung và bắt cóc
• Ăn trộm, ăn cắp hoặc phá hoại tài sản của người khác 
• Xem, sản xuất hoặc phát tán tranh ảnh khiêu dâm trẻ em
• Cưỡng hiếp và tấn công tình dục có liên quan đến quan hệ tình dục không đồng thuận
  • Ở hầu hết các tiểu bang, trẻ em dưới 18 tuổi theo luật không được tự đồng ý quan hệ tình dục. 

Cần phải làm gì khi bị cảnh sát chặn lại hoặc bị bắt giữ.

Nhập cư

• Bạn phải có giấy tờ thông hành hợp lệ để ra vào Hoa Kỳ. Bạn có thể bị bắt và trục xuất nếu nhập cảnh Hoa Kỳ không có sự cho phép.
• Ở lại khi thị thực quá hạn là bất hợp pháp. Không rời đi khi thị thực hết hạn là vi phạm luật nhập cư. 
• Người nhập cư 18 tuổi trở lên phải mang bên mình chứng minh thư và giấy tờ nhập cư hợp lệ mọi lúc. Nếu viên chức nhập cư yêu cầu giấy tờ của bạn, bạn phải xuất trình chúng nếu có.
• Bạn không được nói dối trong hồ sơ nhập cư. Bạn phải luôn nói thật với viên chức nhập cư.

Tìm hiểu thêm về quyền của người nhập cư.

Lái xe

• Bạn phải có bằng lái xe hợp lệ mới được lái xe ở Hoa Kỳ. Một số tiểu bang cho phép những người nhập cư không có giấy tờ được đăng ký giấy phép học lái xe và bằng lái xe.
• Bạn bắt buộc phải đăng ký xe tại tiểu bang bạn đang sinh sống. 
• Bạn cần đăng ký chương trình bảo hiểm cơ bản để thanh toán chi phí khi có tai nạn. Luôn cất giấy tờ bảo hiểm và đăng ký xe ở trong xe.
• Bạn phải cập nhật bằng lái xe khi chuyển sang tiểu bang mới. 
• Tất cả mọi người phải thắt dây an toàn dù là người lái hay người ngồi trên xe. Trẻ sơ sinh và trẻ em phải ngồi trong ghế an toàn cho trẻ.
• Để trẻ em một mình trong xe là phạm pháp ở một số tiểu bang. 
• Bạn cần phải tuân thủ tất cả các luật giao thông. Chạy quá tốc độ và chạy xe vượt đèn đỏ và biển báo dừng là phạm pháp. 
• Bạn phải dừng xe khi gặp tai nạn giao thông. Kiểm tra xem có ai bị thương không. Gọi 911 nếu họ cần hỗ trợ y tế. 
• Lái xe dưới tác động của chất có cồn và chất kích thích là phi pháp.
• Nhắn tin hoặc sử dụng điện thoại khi đang lái xe là phạm pháp ở nhiều tiểu bang. 

Tìm hiểu thêm về luật lái xe và tra cứu bản dịch sổ tay hướng dẫn lái xe cho tiểu bang của bạn.

Chất kích thích và chất có cồn

• Người dưới 21 tuổi mua chất có cồn và thuốc lá là phạm pháp. Một số tiểu bang cho phép người dưới 21 tuổi sử dụng thức uống cồn tại nhà riêng nếu được cha mẹ cho phép. 
• Ở hầu hết các tiểu bang, sử dụng chất có cồn nơi công cộng là trái pháp luật. Ngoài ra còn có cả hạn chế về nơi bạn được phép hút thuốc.
• Lái xe dưới tác động của chất có cồn là bất hợp pháp. Ở nhiều tiểu bang, nếu nồng độ cồn trong máu (BAC) là 0,08% nghĩa là bạn đang trong tình trạng say xỉn. 
• Việc sản xuất, bán và sử dụng một số chất được kiểm soát đặc biệt là phạm pháp. Các chất kích thích thần kinh như methamphetamine, cocaine, heroin và cần sa là bất hợp pháp ở hầu hết các tiểu bang.
  • Cần sa sử dụng cho mục đích giải trí được cho là hợp pháp ở 19 tiểu bang. Cần sa y tế được sử dụng hợp pháp ở 38 tiểu bang.

Lao động

• Lao động không có giấy phép ở Hoa Kỳ là trái pháp luật. Tất cả mọi người phải chứng minh mình đủ điều kiện để làm việc.
• Bạn phải trả thuế liên bang và thuế tiểu bang nếu thu nhập cao hơn một mức nhất định. Hạn nộp thuế là ngày 15 tháng 4 hàng năm.

Tìm hiểu thêm về quyền lợi của người lao động và cách đóng thuế ở Hoa Kỳ.

Trẻ em và cha mẹ

• Cha mẹ có trách nhiệm chăm sóc con cái cho đến khi chúng đủ 18 tuổi. Cha mẹ phải chu cấp cho con cái đầy đủ thực phẩm, quần áo, chỗ ở, chăm sóc y tế, giáo dục, giám sát và bảo vệ. 
• Cha mẹ không được lạm dụng hoặc bỏ bê con cái. Cha mẹ không được làm hại hoặc đe dọa làm hại con cái về thể chất, tinh thần hay tình dục. 
• Trẻ em bắt buộc phải đi học trong một số năm nhất định. Ở hầu hết các tiểu bang, trẻ em từ 5 đến 16 tuổi phải đi học. 

Tìm hiểu thêm về luật trẻ em và cha mẹ và luật giáo dục và quyền của học sinh.

Hôn nhân và quan hệ tình dục

• Việc ép buộc ai đó kết hôn trái ý muốn của họ là phạm tội. Các thành viên trong gia đình không được lạm dụng thể chất hoặc tinh thần, đe dọa hoặc lừa dối người khác kết hôn nếu họ không muốn. 
• Bạn được kết hôn khi đủ 18 tuổi mà không cần sự cho phép của cha mẹ ở hầu hết mọi nơi thuộc Hoa Kỳ. Nhiều tiểu bang cho phép trẻ em từ 16 đến 17 tuổi kết hôn nếu được sự chấp thuận của cha mẹ.
• Hôn nhân đồng giới là hợp pháp. 
• Bạn có thể nộp đơn xin ly hôn mà không cần có sự đồng ý của chồng hoặc vợ. 
• Đa thê hoặc đa phu là bất hợp pháp. Bạn không thể kết hôn cùng lúc với hơn một người.
• Bạo lực gia đình là phạm pháp. Bạn không được làm hại về thể chất, tinh thần, tình dục hoặc tài chính với người bạn đời của mình. Cưỡng bức trong hôn nhân hay ép buộc chồng hoặc vợ quan hệ tình dục mà không có sự đồng thuận của họ là phạm pháp. 

Tìm hiểu thêm về luật gia đình.  

Nhà ở 

• Bạn phải trả tiền thuê nhà hoặc tiền thế chấp đúng hạn. 
• Bạn phải tuân thủ các quy tắc và quy định trong hợp đồng thuê nhà.
• Bạn không được làm phiền hàng xóm. Đe dọa, quấy rối hoặc hù dọa hàng xóm là phạm pháp. 
• Xâm phạm đất đai là trái pháp luật. Bạn không được đi vào đất đai của người khác khi không được cho phép.

Tìm hiểu thêm về quyền nhà ở của bạn.

Động vật và săn bắn

• Các tiểu bang yêu cầu phải có giấy phép mới được săn bắn động vật hoang dã chẳng hạn như vịt, hươu và nai sừng tấm. Nhiều tiểu bang còn yêu cầu phải có giấy phép mới được câu cá ở vùng nước ngọt và nước mặn. 
• Việc giết hại động vật bên ngoài khu vực nhà riêng hoặc lò giết mổ đã được phê duyệt là bất hợp pháp. 
• Đối xử tàn nhẫn và bỏ mặc động vật là phạm pháp. Việc tra tấn, bắt làm việc quá sức và giết hại động vật là bất hợp pháp. Việc từ chối cung cấp thực phẩm, chỗ ở

Y tế

• Bạn không được xem hồ sơ sức khỏe của người khác khi không được họ cho phép.
• Chia sẻ thuốc kê toa là phạm pháp. Uống thuốc kê toa mà không có tư vấn y tế có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe.

Tìm hiểu về quyền lợi của bạn tại các cuộc hẹn khám với bác sĩ và khám sức khỏe phụ nữ.

Một số luật khác 

• Tất cả công dân và người nhập cư là nam giới từ 18 đến 25 tuổi phải đăng ký nghĩa vụ quân sự nếu có lệnh nhập ngũ bắt buộc. Công dân phải đăng ký quân ngũ trước khi đủ 18 tuổi. Người nhập cư, bao gồm người tị nạn, lánh nạn và người có thẻ xanh phải đăng ký quân ngũ trong vòng một tháng kể từ khi đến Hoa Kỳ.
• Xả rác bừa bãi là bất hợp pháp. Ném rác trên đường, công viên và các vùng nước sẽ bị phạt bao gồm cả phạt tiền. 
• Các tiểu bang nghiêm cấm hành vi gây rối trật tự nơi công cộng, bao gồm đánh nhau, say xỉn và phơi bày khiếm nhã. Lảng vảng, đứng hay chờ đợi ở một nơi nào đó mà không có lý do rõ ràng cũng là bất hợp pháp. 
• Đi bộ ẩu cũng là phạm pháp ở nhiều thành phố. Đó là việc băng qua đường mà không đi đúng vạch sang đường được chỉ định. 
• Cờ bạc ở nhiều tiểu bang là bất hợp pháp. Mỗi tiểu bang có những hạn chế đối với các loại cờ bạc khác nhau.
• Đưa và nhận hối lộ là phạm pháp. Hối lộ là trao đổi thứ gì đó có giá trị như tiền bạc hoặc quà cáp nhằm thuyết phục ai đó thực hiện hành động nào đó. 
• Tải về và chia sẻ nhạc, phim ảnh, trò chơi, sách hoặc những tác phẩm sáng tạo khác mà không được phép là vi phạm luật bản quyền. 
• Hầu hết các thành phố đều yêu cầu giấy phép để tổ chức các sự kiện đặc biệt ở khu vực công cộng như công viên. 

Chuyện gì xảy ra nếu ai đó phạm luật? 

Người phạm luật có thể phải đối mặt với các hình phạt tùy thuộc vào loại hình tội phạm, chẳng hạn: 

• Phải trả tiền phạt 
• Thực hiện lao động công ích 
• Bị tống giam hoặc đi tù 
• Mất một số quyền hoặc đặc quyền 

Nguồn tài liệu

Tra cứu luật

• USA.gov cung cấp các thông tin chung về luật và các vấn đề pháp lý
• Find Law và Nolo giải thích một cách dễ hiểu về luật pháp. 

Báo cáo vi phạm

• Bạn có thể báo báo vi phạm luật địa phương hay luật tiểu bang với cảnh sát địa phương. Tìm hiểu cách liên hệ với cảnh sát. 
• Bạn có thể báo cáo vi phạm luật liên bang với Cục điều tra Liên bang (FBI) trực tuyến hoặc qua điện thoại.
• Tìm thêm thông tin về báo cáo vi phạm, bao gồm tội ác vì thù ghét, nạn buôn người, tấn công tình dục hoặc hành vi sai phạm của cảnh sát và thẩm phán.

Nhận hỗ trợ pháp lý 

Nhận tư vấn pháp lý có thể giúp bạn hiểu về quyền lợi và lựa chọn của mình. Tìm kiếmtrợ giúp pháp lý miễn phí hoặc chi phí thấp gần bạn.

Tìm sự trợ giúp pháp lý miễn phí hoặc có chi phí thấp

Nếu bạn đang lấy thẻ xanh, nhập tịch, đưa người thân đến Hoa Kỳ, hoặc nằm trong các trường hợp nhập cư khác… hãy nhớ rằng bạn không hề đơn độc trong quá trình này. Các luật sư và các tổ chức sẵn sàng hỗ trợ miễn phí cho bạn hoặc với mức chi phí thấp. Tìm hiểu cách tìm hỗ trợ pháp lý.

Nhận hỗ trợ pháp lý

Xem thêm từ USAHello

Bạn muốn tìm kiếm thông tin cụ thể?

Guyền của người tị nạn

Giấy thông hành

Luật giáo dục và quyền

Quyền của người lao động

Luật nuôi dạy con cái

Immigrant rights

LGBTQ+ immigrant rights and laws

Animal laws and pet rules